[ Pobierz całość w formacie PDF ]

orientalnego. To jakieś skryte, nieczyste triki  takie jest popularne mniemanie. %7ładen
anglosaski czy amerykaoski heros nie zniżyłby się do czegoś takiego.
Nie wiadomo, dlaczego angielska publicznośd z większym napięciem śledzi okładanie się
ciosami podczas walki na pięści. Jest w tym coś bezpośredniego i pozytywnie sportowego.
Publicznośd francuskiego pochodzenia podziwiałaby walkę przy pomocy nóg, ale
wytrenowani w swym myśleniu Anglicy uważaliby to za nieczyste zagranie. Wstawaj i walcz
jak mężczyzna!
W tym właśnie tkwi sekret przekładów na inne języki. Sceny walki należałoby adaptowad
do narodowego sposobu myślenia i tradycji, co może byd niekiedy trudne, jeśli nie chcemy
odbiegad zbytnio od treści oryginału.
Skoro broo z wyboru nie jest tym samym co wybór broni, to możliwe, że pojedynek
pomiędzy pisarzem a czytelnikiem sprowadza się do osobistych preferencji i wiedzy na temat
prawidłowych rodzajów broni dla epoki, w której dzieje się opowieśd. Przez jakiś czas pisarze
w swych opowieściach historycznych raczyli nas rewelacjami o kreteoskich  rapierach .
Póz
niej archeologowie wykopali w starożytnych ruinach na Krecie jakieś bronie, które nie
okazały się czymś szczególnym, poza nożami o długich ostrzach, używanymi nie do
szermierki, lecz zadawania ciosów znad głowy. Ten rodzaj  rapieru stanowił ulubiony oręż
bohaterów wielu opowiadao o Zaginionej Atlantydzie. Tymczasem taki dobór słów dawał
błędne wrażenie czytelnikowi, który znał tylko rapiery trzech muszkieterów. Byd może zatem
odpowiedni wybór broni jest znacznie ważniejszą sprawą niż sądzą niektórzy autorzy.
BRONIE Z WYBORU II
ALBERT E. GECHTER
Skutecznośd mieczy w czasach, gdy nie upowszechniono jeszcze broni palnej, nigdy nie
była kwestionowana. Walka na miecze bardzo szybko stała się dziedziną wymagającą
szczególnych umiejętności, nawet zanim wprowadzono naukowe podstawy szermierki. Miecz
zawsze był symbolem arystokratycznej kasty wojowników, oznaką statusu prawdziwego lub
potencjalnego bohatera. Włócznia, łuk, nóż, topór i maczuga  to bronie, w które mógł
zaopatrzyd się byle plebs. Byle włóczęga mógł zdobyd gdzieś krótki miecz albo piracką
szablę. Ale tylko prawdziwy wojownik i rycerz mógł posiadad naprawdę dobry, długi i ciężki
miecz bojowy albo zgrabny miecz pojedynkowy. Dlatego też żaden kawaler wart swego
imienia nie używałby innej broni, jeśli miałby do wyboru miecz.
Dawno temu na Zachodzie, za starych, dzikich czasów, wojownicy podobnie myśleli o
myśliwskim nożu, ale wkrótce zmienili swe uwielbienie na korzyśd rewolweru, gdy tylko
pojawił się on na pograniczach. Z pewnością powtarzalny karabin był bardziej skuteczny przy
znacznym oddaleniu celu, a strzelba śrutowa bardziej śmiertelna, ale rewolwer był
niezastąpionym orężem w walce na krótkim dystansie, co zawsze stanowiło specjalnośd
bohaterów.
Współczesna literatura akcji preferuje rozwiązywanie wszelkich sporów za pomocą pięści,
gdyż jest to coś, co każdy potrafi zrozumied, docenid i z czym widzi siebie w swych
marzeniach o podobnej sytuacji. Typowy mężczyzna uważa, że sam jest dośd dobry na pięści,
mimo że natychmiast przyznałby, że nie zna się na zapasach, jujitsu, judo, karate, albo nawet
la savate. Wszystkie te alternatywne sposoby walki są bardziej niebezpieczne, ale również
znacznie trudniejsze i nasz hipotetyczny zwykły czytelnik uznałby je za zbyt egzotyczne i
niezwykłe dla niego.
Pisarze celujący w masową publikę i liczący na akceptację i samoidentyfikację czytelnika
z bohaterem unikają dlatego tych bardziej wyszukanych technik bojowych.
(Prestiż miecza i romantyczna aura, która go otacza, wspomniane przez panów GrifFey a i
Gechtera, mogą byd według mnie zredukowane do spraw czysto ekonomicznych. W okresie
od około 1350 p.n.e. do 1650 n.e., gdy miecz stanowił najbardziej efektywną i tym samym
najbardziej poszukiwaną broo ręczną, był również jedną z najdroższych broni.
Rozważmy: w porównaniu z nożem, toporem, maczugą i włócznią, miecz zawiera  w
każdym przypadku najwięcej metalu  miedzi, brązu, żelaza czy stali. Nie był to bagatelny
argument w czasach sprzed rewolucji przemysłowej, po której metale znacznie staniały.
Początkowo wykonanie miecza nastręczało najtrudniejszych problemów natury
technicznej. Kowal musiał uczynid go dośd drugim, by dosięgnął przeciwnika, dośd
masywnym, by się nie złamał na hełmie ani tarczy, ale nadal wystarczająco lekkim, żeby
można było nim swobodnie operowad i parowad, chod ta druga koniecznośd nie stanowiła
głównego problemu szermierki aż do czasu zaniku pancerzy w siedemnastym wieku. Kowal
musiał również poddad go odpowiedniej odróbce metalurgicznej  hartowanie i starzenie w
przypadku brązu, a wygrzewanie i kucie w przypadku stali  tak, żeby broo zachowała swą
ostrośd i wytrzymałośd.
Porównajcie to teraz z wykonaniem topora, którego głownia jest na tyle solidna, że jego
właściciel nie musi obawiad się o jej złamanie, a ponadto dośd ciężka, by zabid, nawet gdy się
znacznie wyszczerbi. Dlatego właśnie do zrobienia dobrego miecza potrzeba było zdolnego
kowala, podczas gdy topór mógł wykonad byle terminator.
Ponieważ miecz był najdroższą bronią ręczną, używali go jedynie najbogatsi wojownicy.
Dlatego też zaczęto go kojarzyd z rycerzami i szlachtą. W Z
redniowieczu pojawiła się nawet
teoria, że tylko ludzie o szlachetnej krwi powinni mied pozwolenie na noszenie miecza i
lancy, chod osobiście nigdy nie słyszałem o żadnym generale, który z tego powodu
odmówiłby swym ludziom mieczy, gdy były im potrzebne. W wyniku zwykłego procesu
skojarzeo myślimy, że skoro gentleman był jedynym człowiekiem, którego stad było na
miecz, to posiadanie miecza przenosiło na każdego cechy gentlemana.
Co się zaś tyczy zastosowania brązowych mieczy do zadawania ciosów znad głowy, ten
pomysł został, jak sądzę, oparty na pojedynczym i niewyraz
nym szkicu wyrytym na pewnym
mykeoskim medalionie. Z drugiej strony jednak sztuka egipska i mykeoska pokazuje nam
wielu wojowników z różnych śródziemnomorskich narodowości, którzy posługują się
mieczami zwróconymi czubkiem ku górze,, a niektórzy cofają nawet łokied jakby do zadania
krótkiego pchnięcia (a nie wbicia całego ostrza). Ponadto, badania replik kreteoskich mieczy
z okresu 1500 1000 p.n.e. przeprowadzone w Muzeum Uniwersytetu Pennsylwanii wskazują
na duże i masywne miecze do cięcia i kłucia, których nie można by skutecznie używad znad
głowy. To właśnie je nazwano  rapierami przez kontrast z póz
niejszymi szerokimi greckimi
mieczami, które powstały prawdopodobnie w odpowiedzi na ulepszenia pancerzy.
L. Sprague de Camp)
O BRONIACH Z WYBORU I/LUB KONIECZNOZ
CI
JERRY E. POURNELLE
Numer 22  Amra zawiera dyskusję na temat powodów, dla których miecz stanowił broo
wybieraną przez większośd herosów. Pomysły zawarte w dwóch artykułach były bardzo
intrygujące, ale obawiam się, że autorzy rozminęli się nieco z tematem. Jako były zwycięzca
Międzynarodowego Turnieju Szermierczego Seafair i były mistrz północnego zachodu w
szpadzie, czuję się w obowiązku bronid mego oręża.
Jednym z głównych powodów, dla których miecz jest bronią wybieraną do pojedynczej [ Pobierz całość w formacie PDF ]